ကယားစာေပကို တရားမဝင္စာေပ ျဖစ္၍ သင္ၾကားခြင့္ မျပဳဟု ဆို

(Irrawaddy)

ကယားစာေပကို တရားမဝင္ စာေပဟု ဆိုကာ သင္ၾကားခြင့္ မျပဳေသးေၾကာင္း ကယားစာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ေကာ္မတီမွ သိရ သည္။

ကယားစာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ေကာ္မတီ အတြင္းေရးမႉး ဦးမိုးဇက္ညိဳ႕ရယ္က“ကယားစာေပကို လူထုက ႀကိဳက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေခတ္အဆက္ဆက္က သင္ခြင့္ မေပးခဲ့လို႔ ခိုးသင္ခဲ့ ရတယ္။ က်ေနာ္ကိုယ္တုိင္ပဲ ဘာသာျပန္ဖို႔ ကိစၥေတြ လိုက္လုပ္ၿပီး စာအုပ္ေတြလည္း ရၿပီ။ အခု ၿမိဳ႕နယ္ပညာေရးမႉး႐ံုးမွာ ဒီအတုိင္း ထားရတယ္။ တရားမဝင္ စာေပဆိုၿပီး ခဏဆိုင္းငံ့စာ ပို႔ထားတယ္”ဟု ေျပာ သည္။


ကယားျပည္နယ္ အတြင္း ကယားစာေပအား ယခုကဲ့သို႔ သင္ၾကားခြင့္ မျပဳရန္ ကန္႔သတ္ထားေသာ္လည္း ကယန္းႏွင့္ ကေယာ စာေပမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ သင္ၾကားခြင့္ရွိေနသည္ဟု ၎က ဆိုသည္။

ယင္းသို႔ တားျမစ္ထားမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ကယား တိုင္းရင္းသား လူငယ္ တဦးက“ျမန္မာဖတ္စာမွာ ဓ ဓနိတန္း ပင္လယ္ကမ္း ဆိုတဲ့ စာေၾကာင္း ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ကယားျပည္နယ္မွာ ဓနိပင္လည္း မရွိဘူး။ ပင္လယ္လည္း မရွိဘူး။ အဲဒီအတိုင္း သင္ရင္ ကေလးေတြ နားမလည္ႏုိင္ဘူး။ ဒီေဒသနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့  အရာေတြပါတဲ့ သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဆြဲခြင့္ေပးမွရမယ္”ဟု ေျပာသည္။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း အစိုးရ တာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားအရ အေျခခံ ပညာေက်ာင္းမ်ား၌ တိုင္းရင္း သား စာေပ သင္ၾကားေရးႏွင့္ ကယားစာေပ သင္ၾကားမည့္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား အတြက္ အစိုးရက လစာေငြ ေထာက္ပံ့ေပးမည့္ အစီ အစဥ္မ်ားကို သေဘာတူခဲ့ေသာ္လည္း လက္ရွိ အခ်ိန္အထိ ကယားစာေပ သင္ၾကားေရးမွာ အေကာင္အထည္ မေပၚေသးေၾကာင္း ဦးမိုးဇက္ညိဳ႕ရယ္က ဆိုသည္။

ကယားလူမ်ိဳးမ်ား အမ်ားဆံုး ေနထိုင္ရာ ေဒသမ်ားရွိ အေျခခံ ပညာေက်ာင္းမ်ားတြင္ အစိုးရ၏ ညႊန္ၾကားခ်က္အရ သင္ၾကားရန္ ကယား ဘာသာ ျပန္ထားသည့္ မူလတန္း ဖတ္စာအုပ္ ၃ ေသာင္းေက်ာ္ ႐ိုက္ႏိွပ္ထားၿပီး သင္ၾကားေပးမည့္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနေသာ္လည္း ယခုကဲ့သုိ႔ ဆိုင္းငံ့ ခံရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။

ကယားစာေပသည္ မည္သည့္ ဘာသာစကားကိုမွ် မီွျငမ္း ကိုးကားထားျခင္း မဟုတ္ဘဲ ကိုယ္ပိုင္ တီထြင္ထားသည့္ ၾကယ္ဖိုးႀကီး ဗ်ည္းအကၡရာ အသံုးျပဳထားေသာ ဘာသာစကား ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကယားစာေပ တီထြင္ခဲ့သည့္ ပညာရွင္သည္ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးသမား အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ရပ္တည္ခဲ့သည့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အစိုးရက ကယားစာေပအား သူပုန္စာေပ၊ ေတာ္လွန္ေရး စာေပဟု ေခၚဆိုခဲ့ေၾကာင္း၊ ၁၉၉၅ ေနာက္ပိုင္း ကာလမ်ားတြင္ ကယားစာေပ သင္ၾကားသူမ်ားအား လိုက္လံ ဖမ္းဆီးခဲ့မႈမ်ား ရွိခဲ့ေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။

ကယားဘာသာျဖင့္ ႐ိုက္ႏွိပ္ထားသည့္ စာအုပ္မ်ားသည္ အစိုးရ၏ ျမန္မာစာ သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းမ်ားကို ကယားစာေပျဖင့္္ ဘာသာျပန္ ထားျခင္း ျဖစ္ၿပီး ကယားတိုင္းရင္းသား စာေပအစစ္ မဟုတ္သျဖင့္ လက္ခံႏုိင္ဖြယ္ မရွိေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။

“က်ေနာ္တို႔က ကယားတိုင္းရင္းသား စာေပကို သင္ၾကားခြင့္ ရမယ္လို႔ထင္တာ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလို မဟုတ္ဘဲ ဘာသာျပန္ သက္ သက္ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီ ဘာသာျပန္ စာကိုေတာင္မွ ေက်ာင္းခ်ိန္ ျပင္ပမွာပဲ သင္ရမယ္တဲ့။ အဲဒီလို ဘာသာျပန္ၿပီး သင္ရတာကို က်ေနာ္တို႔ ကန္႔ကြက္တယ္။ ကေလးေတြ အတြက္ အက်ိဳးအျမတ္ မရွိဘူး”ဟု ဦးမိုးဇက္ညိဳ႕ရယ္က ဆိုသည္။

ကယားျပည္နယ္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕၊ ရွားေတာၿမိဳ႕၊ ဒီးေမာ့ဆိုၿမိဳ႕၊ ဖ႐ူဆိုၿမိဳ႕၊ ပဲခူးတိုင္း ေတာင္ငူၿမိဳ႕၊ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းတို႔ရွိ ေက်းရြာ ၇၃ ရြာတြင္ ေႏြရာသီ ကယားစာေပ သင္တန္းမ်ားကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အတြင္းက စတင္ခဲ့ၿပီး၊ အေျခခံပညာ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ကယားစာ သင္ၾကား ေပးႏိုင္သည့္ ဆရာ၊ ဆရာမ ဦးေရ စုစုေပါင္း ၃၂၆ ဦး အဆင္သင့္ ရွိေနၾကာင္း ကယားစာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ေကာ္မတီ ႏွစ္ ပတ္လည္ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ယခုကဲ့သို႔ တိုင္းရင္းသား စာေပမ်ား သင္ၾကားခြင့္အား ကန္႔သတ္ထားျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္နယ္အစိုးရသို႔ တိုက္႐ိုက္ တင္ျပ ထား ၿပီး မၾကာမီ က်င္းပမည့္ ကယားျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္တြင္ ေဆြးေႏြးႏုိင္ေရးအတြက္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ညွိႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိေနသည္ဟု သိရသည္။