(ဧရာ၀တီ)
“က်မတို႔ ဘဝမွာ မီးမျမင္ ရရင္ေနပါ။ ေနာင္ လာမယ့္ ကေလးေတြ ကိုေတာ့
မီးလင္း ထိန္ေန တာကို ျမင္ေစ ခ်င္တယ္”ဟု ကယား ျပည္ နယ္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕
ဒီေမာ့ ဆုိၿမိဳ႕နယ္ ေဒါ ဆိုေရွ႕ ေက်းရြာမွ အသက္ ၆၀ ေက်ာ္ အရြယ္ အေမ အို တဦးက
ေျပာသည္။
“သူမ်ား ၿမိဳ႕လို တီဗီေတြ ကို ၾကည့္ေစခ်င္တယ္။ မီးလံုးေတြနဲ႔ စာက်က္ေစ ခ်င္တယ္” ဟုလည္း အေမအိုက ဆက္လက္ ေျပာဆုိ ပါသည္။
ကယားျပည္နယ္ရွိ ေလာပိတ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းသည္ ႏုိင္ငံတဝန္းကို လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အား ျဖန္႔ျဖဴး လာခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ရွိလာၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ကယားျပည္နယ္ လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေက်းရြာေပါင္းမ်ားစြာသည္ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ လွ်ပ္စစ္မီး မရရွိေသးေပ။
လွ်ပ္စစ္မီး မရရွိေသးသည့္အတြက္ ဖေယာင္းတုိင္၊ ထင္းရွဴးဆီ ႏွင့္ တ႐ုတ္ျပည္ထုတ္ ဆုိလာျပားမ်ားကို အားကိုးအသံုးျပဳေနရၿပီး လွ်ပ္စစ္မီး ရရွိရန္ အတြက္ ကိုယ္ထူကိုယ္ထ အေနျဖင့္ အစိုးရကို ေက်းရြာတရြာလွ်င္ က်ပ္သိန္း ၁၀၀ စီ ေပးေဆာင္ေနရေသာ္ လည္း ယခုအခ်ိန္အထိ မရရွိေသးေၾကာင္း လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ ဒီေမာ့ဆုိၿမိဳ႕နယ္ ေဒါဆိုေရွ႕ေက်းရြာမွ ေဒသခံမ်ားက ေျပာဆုိၾကသည္။
ကယားေဒသ ေက်းရြာမ်ားတြင္ လွ်ပ္စစ္မီးမရရိွသျဖင့္ ေဒသဖြ႔ံၿဖိဳးမႈ၌ မ်ားစြာဆံုး႐ႈံးေနရေၾကာင္း၊ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး ဆိုင္ရာ အေရးေပၚ အေျခအေနမ်ားတြင္ အခက္အခဲ ႀကံဳေနရေၾကာင္း၊ လွ်ပ္စစ္မီး အသံုးျပဳေနရသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အဆင္မေျပေၾကာင္း ကရင္နီျပည္ လူငယ္မ်ား သမဂၢအဖြဲ႕မွ ကိုခြန္အာသန္း က ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
“လွ်ပ္စစ္မီး မရတဲ့အတြက္ ေဒသ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ၊ လူေနမႈဘဝ နိမ့္က်တယ္။ ကယားျပည္မွာ တာဝါတိုင္ေတြ ျဖတ္သန္းထားတာေတာ့ ျမင္ရၿပီး ရြာေတြကိုယ္တုိင္ မီးမရတဲ့အျပင္ ရြာသားေတြက တာဝါတုိင္ သြယ္ဖို႔အတြက္ လုပ္အားစိုက္ရတယ္”ဟု ကိုခြန္အာသန္းက ေျပာျပ သည္။
တုိက္နယ္ေဆး႐ုံမ်ားတြင္လည္း လွ်ပ္မီး မရရွိေသးသည့္အတြက္ အေအးခန္း၌ ထားရွိရမည့္ ေဆးပစၥည္းမ်ားကို မသိမ္းဆည္း ႏုိင္ေၾကာင္း၊ ေဆးခန္းတြင္လည္း ဆိုလာျပားမ်ား၊ ဖေယာင္တုိင္းမ်ားႏွင့္ ထင္းရွဴးဆီမ်ားကိုသာ အားကိုးေနၾကရေၾကာင္းလည္း ကိုခြန္အာ သန္း က ေျပာသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ားက အျခားေဒသမ်ားနည္းတူ လွ်ပ္စစ္မီးရရွိေရးအတြက္ ေငြေၾကး မည္မွ်ကုန္သည္ျဖစ္ေစ ေက်းရြာ မီးလင္း ေနသည္ကို ျမင္ခ်င္ၾကသည္။
ကုိယ္ထူကုိယ္ထ တုိင္မ်ားစိုက္၍ မီးသြယ္တန္းၿပီးစီးေသာ္လည္း ကယားျပည္နယ္ လွ်ပ္စစ္ဝန္ႀကီးဌာနက လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား မလႊတ္ ေပးေသးသျဖင့္ ေဒသခံမ်ား အခက္အခဲျဖစ္ေနရသည္ဟု မီးမရရွိေသးသည့္ ဒီေမာ့ဆိုၿမိဳ႕နယ္ ဆင္ေတာအုပ္စု ဝီသဲကူးေျမာက္ရြာ မွ ဦးငါးရယ္ ကလည္း ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ ဆီက တျပည္လံုး မီးလင္းဖို႔ ေလာပိတ ေရအားလွ်ပ္စစ္ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ ကယားျပည္က ေမွာင္မည္း ေန တုန္းပဲ။ ညဆိုရင္ မီးအလင္းေရာင္ကိုျမင္ခ်င္တဲ့အတြက္ အစိုးရကို ဘယ္ေလာက္ကုန္ကုန္ ပိုက္ဆံေပးၿပီး လုပ္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိေန တာလည္း ၾကာခဲ့ပါၿပီ”ဟု ဦးငါးရယ္က ေျပာျပသည္။
ကယားျပည္နယ္ လွ်ပ္စစ္ဝန္ႀကီးဌာနမွ ကယားျပည္နယ္အတြင္းရွိ ေက်းရြာမ်ားမီးရရွိေရးအတြက္ တရြာလွ်င္ က်ပ္ သိန္း ၁၀၀ ေပး ေဆာင္ပါက လွ်ပ္စစ္မီးတုိင္ ၂၁ တုိင္ႏွင့္ လွ်ပ္စစ္မီးႀကိဳး ေပ ၂၁၀၀ ရရွိမည္ဟု ေျပာဆိုေၾကာင္း၊ လက္ရွိတြင္မူ ႀကိဳးမီးတုိင္မ်ားေထာင္ ၿပီးေသာ္လည္း လွ်ပ္မီးလႊတ္ေပးျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာဆုိသည္။
“ကေလးေတြ စားၾကည့္ဖို႔အတြက္ ဆိုလာျပားေတြ ဖေယာင္းတုိင္ေတြနဲ႔ပဲ အသံုးျပဳရတယ္။ ဆုိလာျပားကေတာ့ တခုကို သံုးေသာင္း တန္ပဲ သံုးႏိုင္တယ္။ လွ်ပ္စစ္မီးရမယ္ဆုိၿပီး ပိုက္ဆံေတြေတာ့ ေကာက္သြားတယ္။ အခုထိ ေတာ့ မီးမရေသးဘူး”ဟု ကယားျပည္ နယ္ ေဒါဆိုေရွ႕ ေက်းရြာမွ အသက္ ၅၀ေက်ာ္ မိခင္တဦးက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
ယခုေနာက္ပိုင္းတြင္ ထင္းမ်ားလည္း အလြန္ရွားပါးလာသည့္အတြက္ မီးေသြးဝယ္ရသည့္အခါ ေစ်းႀကီးေၾကာင္း၊ ထမင္းဟင္းခ်က္ျပဳတ္ ရသည္မွာလည္း ခက္ခဲေၾကာင္း၊ ႐ုပ္ရွင္ တီဗီမ်ားကိုလည္း မၾကည့္ႏိုင္ၾကေၾကာင္းလည္း ၎က ေျပာျပသည္။
ဆင္ေတာေက်ရြာ မွ ဦးစိုးရယ္ ကလည္း“က်ေနာ္တို႔ ရြာကို မီးစဆြဲတာ ၄ လပိုင္းကပါ။ ၈ လပိုင္းမွာ မီးဆြဲတာေတြ အားလံုးၿပီးသြားတယ္။ ခ်က္ခ်င္း မီးလႊတ္ေပးမယ္လုိ႔ ေျပာၿပီး အခုထိ မလႊတ္ေသးဘူး။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ စည္း႐ုံးေရး အေၾကာင္းျပၿပီး လုပ္ေနၾက တယ္။ ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ရြာသားေတြက မီးရဖို႔ ကိုယ္ထူကိုယ္ထ လုပ္ေနရတယ္”ဟု ေျပာသည္။
ထုိသို႔ေသာ အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ လွ်ပ္စစ္မီး ရရွိရန္ ႏွင့္ ျပည္နယ္အတြင္းက ထြက္ရွိေသာ သယံဇာတကို ေဒသခံ တုိင္းရင္းသား မ်ားပါ ခြဲေ၀သံုးစြဲရန္ အတြက္ သက္ဆိုင္ရာကို ေတာင္းဆိုထားေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
“ေက်းရြာေတြမွာ မီးမရတဲ့အတြက္ ကေလးေတြ ဖေယာင္းတုိင္ေတြနဲ႔ စာၾကည့္ရတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆို စာဖတ္ရင္း အိပ္ေပ်ာ္သြားလုိ႔ အိမ္ မီးေလာင္တဲ့အဆင့္ပါ ေရာက္တယ္”ဟု ကယားေဒသခံ အမ်ိဳးသမီး တဦးျဖစ္သည့္ မူအန္ေဂ် က ေျပာျပသည္။
လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ ေပၚတြင္လည္း လမ္းမႀကီးေပၚႏွင့္ လမ္းမႀကီး အနီးတဝိုက္သာ လွ်ပ္မီးရရွိေသးေၾကာင္း၊ လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ ရပ္ကြက္တခ်ိဳ႕တြင္ မီးမရရွိေသးေၾကာင္းလည္း လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕မွ ကိုေတာမတ္က ေျပာသည္။
“ၿမိဳ႕ေပၚက ရပ္ကြက္တခ်ိဳ႕ေတြပဲရေသးတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဆိုလားျပားနဲ႔ မီးထြန္းၾကတယ္။လွ်ပ္စစ္မီးရဖို႔က က်ေနာ္တုိ႔ ေတာင္း ဆုိ ေနတာၾကာပါၿပီ။ ႀကိဳးသြယ္တယ္။ မီးမလႊတ္တာေတြေပါ့။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက မဲဆြယ္ စည္း႐ုံးေရးမွာလည္း လြိဳင္ ေကာ္ မီးရရွိေရး နဲ႔ မဲဆြယ္ခဲ့တယ္။ တကယ္ေတာ့ မီးမရဘူး။ လာမယ့္ ၂၀၁၅ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရးလည္း မီးရရွိေရးပဲ လုပ္မယ္ ထင္တာပဲ”ဟု ကိုေတာမတ္က ေျပာဆိုသည္။
အစုိးရက ေရအားလွ်ပ္စစ္မ်ားစြာ ထုတ္လုပ္၍ ျပည္ပသို႔ တင္ပို႔ ေရာင္းခ်ေနၿပီး ေလာပိတာ ေရအားလွ်ပ္စစ္ ရွိသည့္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕တြင္ မီးအားမေပးႏုိင္ေသးသည္ကို ေဒသခံမ်ားက စိတ္မေကာင္းမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနသည္ဟုလည္း ကိုေတာမတ္ က ဆိုသည္။
ကယားျပည္နယ္ လွ်ပ္စစ္၀န္ႀကီး ဦးေစာဟူးဟူးကမူ ကယားျပည္နယ္ တခုလံုး မီးရရွိေစရန္ နည္းစနစ္သည္ အဓိက က်ေၾကာင္း၊ ေက်းရြာအားလံုးကို ၂၀၁၅ ခုနစ္အတြင္း မီးလင္းေစရန္ အတြက္ ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း၊ မီးရရွိရန္ ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီ ရရွိေရး အတြက္ လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္းႏွင့္ အမွတ္(၃) ေလာပိတ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စက္႐ုံအသစ္ မၾကာမီၿပီးစီးေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာ သည္။
“ေလာပိတ အမွတ္ (၃) စက္႐ုံထုတ္ လွ်ပ္စစ္မီးက ထိုင္းႏိုင္ငံနဲ႔ စာခ်ဳပ္ မခ်ဳပ္ပါဘူး။ ျပည္တြင္းကိုပဲ ျဖန္႔မွာပါ။ ကုမၸဏီ သံုးခုေတာင္ တင္ဒါ ရသြားၿပီ။ တယူနစ္ ဘယ္ေလာက္ ျဖစ္မယ္ ဆုိတာေတာ့ မသိေသးဘူး”ဟု ဦးေစာဟူးဟူးက ေျပာဆိုသည္။
လက္ရွိတြင္ လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ရွားေတာၿမိဳ႕နယ္၊ လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ေဘာလခဲၿမိဳ႕နယ္၌ လွ်ပ္စစ္မီး တိုင္လိုင္းမ်ား ဆြဲထားေၾကာင္း၊ လွ်ပ္စစ္မီး မရရွိေသးသည့္ ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ေက်းရြာေပါင္း ၃၀၀ ေက်ာ္ ရွိေနသည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
ကယားျပည္နယ္ တခုလံုး၌ တရား၀င္ စာရင္းမ်ားအရ ၿမိဳ႕ ၇ ခု၊ ၿမိဳ႕နယ္ခြဲ ၁ ခု၊ ေက်းရြာ ၅၂၁ ရြာ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ဒုတိယ ကမၻာစစ္ၿပီးေနာက္ ဂ်ပန္က ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ စစ္ေလ်ာ္ေၾကး ေပးသည့္ အေနျဖင့္ ေလာပိတ ေရးအားလွ်ပ္စစ္ အမွတ္ ၂ စက္႐ုံ ကို ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၏ ODA(Official Development Assistance) ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အကူအညီျဖင့္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေလာပိတေက်းရြာ အနီးရိွ ဘီလူးေခ်ာင္း၏ ေလာပိတ ေရတံခြန္ ေအာက္ဘက္တြင္ ေဆာက္လုပ္ေပးခဲ့သည္။
ထိုေရအားလွ်ပ္စစ္ စက္႐ုံကို ၁၉၅၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ စတင္ခဲ့ၿပီး အဆင့္ ႏွစ္ဆင့္ျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ထားသည္။ ပထမအဆင့္ တည္ေဆာက္ ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ၿပီးဆုံးခဲ့ၿပီး ဒုတိယအဆင့္သည္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ တည္ေဆာက္ ၿပီးစီးခဲ့၍ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အား ၁၆၈ မီဂါ၀ပ္ကို ထုတ္လုပ္ေပးလ်က္ ရိွသည္။
ထိုဓာတ္အားေပးစက္႐ုံ ၂ ခုမွ ထြက္ရွိလာသည့္ ဓာတ္အားမ်ားကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏွင့္ မႏၱေလးၿမိဳ႕မ်ားသို႔ မဟာ ဓာတ္အားလိုင္းမ်ားမွ တဆင့္ သြယ္တန္း ေပးထားေၾကာင္း သိရသည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ကရင္နီ သုေတသန အစုအဖြဲ႔ (KDRG) က ထုတ္ေ၀သည့္ အစီရင္ခံစာတခုတြင္ ေလာပိတစက္႐ုံမွ ထုတ္လုပ္သည့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ျမန္မာျပည္အထက္ပိုင္းႏွင့္ ေအာက္ပိုင္းေဒသမ်ားသို႔ အဓိက လႊတ္ေပးၿပီး ကယားျပည္နယ္တြင္မူ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ေဒသခံျပည္သူမ်ား အက်ဳိးခံစားခြင့္ရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
အာဏာပိုင္မ်ားကမူ ထိုစက္႐ုံမ်ား တည္ေဆာက္ၿပီးစီးပါက ထိုေဒသတြင္ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေျမမ်ားအတြက္ ေရသြင္းစိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ေဒသ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး စသည့္ အက်ဳိးအျမတ္မ်ားကို ေဒသခံမ်ား ခံစားရရွိမည္ဟု ကတိေပး ေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ။
“သူမ်ား ၿမိဳ႕လို တီဗီေတြ ကို ၾကည့္ေစခ်င္တယ္။ မီးလံုးေတြနဲ႔ စာက်က္ေစ ခ်င္တယ္” ဟုလည္း အေမအိုက ဆက္လက္ ေျပာဆုိ ပါသည္။
ကယားျပည္နယ္ရွိ ေလာပိတ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းသည္ ႏုိင္ငံတဝန္းကို လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အား ျဖန္႔ျဖဴး လာခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ရွိလာၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ကယားျပည္နယ္ လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေက်းရြာေပါင္းမ်ားစြာသည္ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ လွ်ပ္စစ္မီး မရရွိေသးေပ။
လွ်ပ္စစ္မီး မရရွိေသးသည့္အတြက္ ဖေယာင္းတုိင္၊ ထင္းရွဴးဆီ ႏွင့္ တ႐ုတ္ျပည္ထုတ္ ဆုိလာျပားမ်ားကို အားကိုးအသံုးျပဳေနရၿပီး လွ်ပ္စစ္မီး ရရွိရန္ အတြက္ ကိုယ္ထူကိုယ္ထ အေနျဖင့္ အစိုးရကို ေက်းရြာတရြာလွ်င္ က်ပ္သိန္း ၁၀၀ စီ ေပးေဆာင္ေနရေသာ္ လည္း ယခုအခ်ိန္အထိ မရရွိေသးေၾကာင္း လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ ဒီေမာ့ဆုိၿမိဳ႕နယ္ ေဒါဆိုေရွ႕ေက်းရြာမွ ေဒသခံမ်ားက ေျပာဆုိၾကသည္။
ကယားေဒသ ေက်းရြာမ်ားတြင္ လွ်ပ္စစ္မီးမရရိွသျဖင့္ ေဒသဖြ႔ံၿဖိဳးမႈ၌ မ်ားစြာဆံုး႐ႈံးေနရေၾကာင္း၊ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး ဆိုင္ရာ အေရးေပၚ အေျခအေနမ်ားတြင္ အခက္အခဲ ႀကံဳေနရေၾကာင္း၊ လွ်ပ္စစ္မီး အသံုးျပဳေနရသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အဆင္မေျပေၾကာင္း ကရင္နီျပည္ လူငယ္မ်ား သမဂၢအဖြဲ႕မွ ကိုခြန္အာသန္း က ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
“လွ်ပ္စစ္မီး မရတဲ့အတြက္ ေဒသ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ၊ လူေနမႈဘဝ နိမ့္က်တယ္။ ကယားျပည္မွာ တာဝါတိုင္ေတြ ျဖတ္သန္းထားတာေတာ့ ျမင္ရၿပီး ရြာေတြကိုယ္တုိင္ မီးမရတဲ့အျပင္ ရြာသားေတြက တာဝါတုိင္ သြယ္ဖို႔အတြက္ လုပ္အားစိုက္ရတယ္”ဟု ကိုခြန္အာသန္းက ေျပာျပ သည္။
တုိက္နယ္ေဆး႐ုံမ်ားတြင္လည္း လွ်ပ္မီး မရရွိေသးသည့္အတြက္ အေအးခန္း၌ ထားရွိရမည့္ ေဆးပစၥည္းမ်ားကို မသိမ္းဆည္း ႏုိင္ေၾကာင္း၊ ေဆးခန္းတြင္လည္း ဆိုလာျပားမ်ား၊ ဖေယာင္တုိင္းမ်ားႏွင့္ ထင္းရွဴးဆီမ်ားကိုသာ အားကိုးေနၾကရေၾကာင္းလည္း ကိုခြန္အာ သန္း က ေျပာသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ားက အျခားေဒသမ်ားနည္းတူ လွ်ပ္စစ္မီးရရွိေရးအတြက္ ေငြေၾကး မည္မွ်ကုန္သည္ျဖစ္ေစ ေက်းရြာ မီးလင္း ေနသည္ကို ျမင္ခ်င္ၾကသည္။
ကုိယ္ထူကုိယ္ထ တုိင္မ်ားစိုက္၍ မီးသြယ္တန္းၿပီးစီးေသာ္လည္း ကယားျပည္နယ္ လွ်ပ္စစ္ဝန္ႀကီးဌာနက လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား မလႊတ္ ေပးေသးသျဖင့္ ေဒသခံမ်ား အခက္အခဲျဖစ္ေနရသည္ဟု မီးမရရွိေသးသည့္ ဒီေမာ့ဆိုၿမိဳ႕နယ္ ဆင္ေတာအုပ္စု ဝီသဲကူးေျမာက္ရြာ မွ ဦးငါးရယ္ ကလည္း ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ ဆီက တျပည္လံုး မီးလင္းဖို႔ ေလာပိတ ေရအားလွ်ပ္စစ္ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ ကယားျပည္က ေမွာင္မည္း ေန တုန္းပဲ။ ညဆိုရင္ မီးအလင္းေရာင္ကိုျမင္ခ်င္တဲ့အတြက္ အစိုးရကို ဘယ္ေလာက္ကုန္ကုန္ ပိုက္ဆံေပးၿပီး လုပ္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိေန တာလည္း ၾကာခဲ့ပါၿပီ”ဟု ဦးငါးရယ္က ေျပာျပသည္။
ကယားျပည္နယ္ လွ်ပ္စစ္ဝန္ႀကီးဌာနမွ ကယားျပည္နယ္အတြင္းရွိ ေက်းရြာမ်ားမီးရရွိေရးအတြက္ တရြာလွ်င္ က်ပ္ သိန္း ၁၀၀ ေပး ေဆာင္ပါက လွ်ပ္စစ္မီးတုိင္ ၂၁ တုိင္ႏွင့္ လွ်ပ္စစ္မီးႀကိဳး ေပ ၂၁၀၀ ရရွိမည္ဟု ေျပာဆိုေၾကာင္း၊ လက္ရွိတြင္မူ ႀကိဳးမီးတုိင္မ်ားေထာင္ ၿပီးေသာ္လည္း လွ်ပ္မီးလႊတ္ေပးျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာဆုိသည္။
“ကေလးေတြ စားၾကည့္ဖို႔အတြက္ ဆိုလာျပားေတြ ဖေယာင္းတုိင္ေတြနဲ႔ပဲ အသံုးျပဳရတယ္။ ဆုိလာျပားကေတာ့ တခုကို သံုးေသာင္း တန္ပဲ သံုးႏိုင္တယ္။ လွ်ပ္စစ္မီးရမယ္ဆုိၿပီး ပိုက္ဆံေတြေတာ့ ေကာက္သြားတယ္။ အခုထိ ေတာ့ မီးမရေသးဘူး”ဟု ကယားျပည္ နယ္ ေဒါဆိုေရွ႕ ေက်းရြာမွ အသက္ ၅၀ေက်ာ္ မိခင္တဦးက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
ယခုေနာက္ပိုင္းတြင္ ထင္းမ်ားလည္း အလြန္ရွားပါးလာသည့္အတြက္ မီးေသြးဝယ္ရသည့္အခါ ေစ်းႀကီးေၾကာင္း၊ ထမင္းဟင္းခ်က္ျပဳတ္ ရသည္မွာလည္း ခက္ခဲေၾကာင္း၊ ႐ုပ္ရွင္ တီဗီမ်ားကိုလည္း မၾကည့္ႏိုင္ၾကေၾကာင္းလည္း ၎က ေျပာျပသည္။
ဆင္ေတာေက်ရြာ မွ ဦးစိုးရယ္ ကလည္း“က်ေနာ္တို႔ ရြာကို မီးစဆြဲတာ ၄ လပိုင္းကပါ။ ၈ လပိုင္းမွာ မီးဆြဲတာေတြ အားလံုးၿပီးသြားတယ္။ ခ်က္ခ်င္း မီးလႊတ္ေပးမယ္လုိ႔ ေျပာၿပီး အခုထိ မလႊတ္ေသးဘူး။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ စည္း႐ုံးေရး အေၾကာင္းျပၿပီး လုပ္ေနၾက တယ္။ ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ရြာသားေတြက မီးရဖို႔ ကိုယ္ထူကိုယ္ထ လုပ္ေနရတယ္”ဟု ေျပာသည္။
ထုိသို႔ေသာ အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ လွ်ပ္စစ္မီး ရရွိရန္ ႏွင့္ ျပည္နယ္အတြင္းက ထြက္ရွိေသာ သယံဇာတကို ေဒသခံ တုိင္းရင္းသား မ်ားပါ ခြဲေ၀သံုးစြဲရန္ အတြက္ သက္ဆိုင္ရာကို ေတာင္းဆိုထားေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
“ေက်းရြာေတြမွာ မီးမရတဲ့အတြက္ ကေလးေတြ ဖေယာင္းတုိင္ေတြနဲ႔ စာၾကည့္ရတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆို စာဖတ္ရင္း အိပ္ေပ်ာ္သြားလုိ႔ အိမ္ မီးေလာင္တဲ့အဆင့္ပါ ေရာက္တယ္”ဟု ကယားေဒသခံ အမ်ိဳးသမီး တဦးျဖစ္သည့္ မူအန္ေဂ် က ေျပာျပသည္။
လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ ေပၚတြင္လည္း လမ္းမႀကီးေပၚႏွင့္ လမ္းမႀကီး အနီးတဝိုက္သာ လွ်ပ္မီးရရွိေသးေၾကာင္း၊ လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ ရပ္ကြက္တခ်ိဳ႕တြင္ မီးမရရွိေသးေၾကာင္းလည္း လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕မွ ကိုေတာမတ္က ေျပာသည္။
“ၿမိဳ႕ေပၚက ရပ္ကြက္တခ်ိဳ႕ေတြပဲရေသးတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဆိုလားျပားနဲ႔ မီးထြန္းၾကတယ္။လွ်ပ္စစ္မီးရဖို႔က က်ေနာ္တုိ႔ ေတာင္း ဆုိ ေနတာၾကာပါၿပီ။ ႀကိဳးသြယ္တယ္။ မီးမလႊတ္တာေတြေပါ့။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက မဲဆြယ္ စည္း႐ုံးေရးမွာလည္း လြိဳင္ ေကာ္ မီးရရွိေရး နဲ႔ မဲဆြယ္ခဲ့တယ္။ တကယ္ေတာ့ မီးမရဘူး။ လာမယ့္ ၂၀၁၅ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရးလည္း မီးရရွိေရးပဲ လုပ္မယ္ ထင္တာပဲ”ဟု ကိုေတာမတ္က ေျပာဆိုသည္။
အစုိးရက ေရအားလွ်ပ္စစ္မ်ားစြာ ထုတ္လုပ္၍ ျပည္ပသို႔ တင္ပို႔ ေရာင္းခ်ေနၿပီး ေလာပိတာ ေရအားလွ်ပ္စစ္ ရွိသည့္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕တြင္ မီးအားမေပးႏုိင္ေသးသည္ကို ေဒသခံမ်ားက စိတ္မေကာင္းမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနသည္ဟုလည္း ကိုေတာမတ္ က ဆိုသည္။
ကယားျပည္နယ္ လွ်ပ္စစ္၀န္ႀကီး ဦးေစာဟူးဟူးကမူ ကယားျပည္နယ္ တခုလံုး မီးရရွိေစရန္ နည္းစနစ္သည္ အဓိက က်ေၾကာင္း၊ ေက်းရြာအားလံုးကို ၂၀၁၅ ခုနစ္အတြင္း မီးလင္းေစရန္ အတြက္ ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း၊ မီးရရွိရန္ ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီ ရရွိေရး အတြက္ လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္းႏွင့္ အမွတ္(၃) ေလာပိတ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စက္႐ုံအသစ္ မၾကာမီၿပီးစီးေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာ သည္။
“ေလာပိတ အမွတ္ (၃) စက္႐ုံထုတ္ လွ်ပ္စစ္မီးက ထိုင္းႏိုင္ငံနဲ႔ စာခ်ဳပ္ မခ်ဳပ္ပါဘူး။ ျပည္တြင္းကိုပဲ ျဖန္႔မွာပါ။ ကုမၸဏီ သံုးခုေတာင္ တင္ဒါ ရသြားၿပီ။ တယူနစ္ ဘယ္ေလာက္ ျဖစ္မယ္ ဆုိတာေတာ့ မသိေသးဘူး”ဟု ဦးေစာဟူးဟူးက ေျပာဆိုသည္။
လက္ရွိတြင္ လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ရွားေတာၿမိဳ႕နယ္၊ လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ေဘာလခဲၿမိဳ႕နယ္၌ လွ်ပ္စစ္မီး တိုင္လိုင္းမ်ား ဆြဲထားေၾကာင္း၊ လွ်ပ္စစ္မီး မရရွိေသးသည့္ ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ေက်းရြာေပါင္း ၃၀၀ ေက်ာ္ ရွိေနသည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
ကယားျပည္နယ္ တခုလံုး၌ တရား၀င္ စာရင္းမ်ားအရ ၿမိဳ႕ ၇ ခု၊ ၿမိဳ႕နယ္ခြဲ ၁ ခု၊ ေက်းရြာ ၅၂၁ ရြာ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ဒုတိယ ကမၻာစစ္ၿပီးေနာက္ ဂ်ပန္က ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ စစ္ေလ်ာ္ေၾကး ေပးသည့္ အေနျဖင့္ ေလာပိတ ေရးအားလွ်ပ္စစ္ အမွတ္ ၂ စက္႐ုံ ကို ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၏ ODA(Official Development Assistance) ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အကူအညီျဖင့္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေလာပိတေက်းရြာ အနီးရိွ ဘီလူးေခ်ာင္း၏ ေလာပိတ ေရတံခြန္ ေအာက္ဘက္တြင္ ေဆာက္လုပ္ေပးခဲ့သည္။
ထိုေရအားလွ်ပ္စစ္ စက္႐ုံကို ၁၉၅၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ စတင္ခဲ့ၿပီး အဆင့္ ႏွစ္ဆင့္ျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ထားသည္။ ပထမအဆင့္ တည္ေဆာက္ ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ၿပီးဆုံးခဲ့ၿပီး ဒုတိယအဆင့္သည္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ တည္ေဆာက္ ၿပီးစီးခဲ့၍ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အား ၁၆၈ မီဂါ၀ပ္ကို ထုတ္လုပ္ေပးလ်က္ ရိွသည္။
ထိုဓာတ္အားေပးစက္႐ုံ ၂ ခုမွ ထြက္ရွိလာသည့္ ဓာတ္အားမ်ားကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏွင့္ မႏၱေလးၿမိဳ႕မ်ားသို႔ မဟာ ဓာတ္အားလိုင္းမ်ားမွ တဆင့္ သြယ္တန္း ေပးထားေၾကာင္း သိရသည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ကရင္နီ သုေတသန အစုအဖြဲ႔ (KDRG) က ထုတ္ေ၀သည့္ အစီရင္ခံစာတခုတြင္ ေလာပိတစက္႐ုံမွ ထုတ္လုပ္သည့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ျမန္မာျပည္အထက္ပိုင္းႏွင့္ ေအာက္ပိုင္းေဒသမ်ားသို႔ အဓိက လႊတ္ေပးၿပီး ကယားျပည္နယ္တြင္မူ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ေဒသခံျပည္သူမ်ား အက်ဳိးခံစားခြင့္ရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
အာဏာပိုင္မ်ားကမူ ထိုစက္႐ုံမ်ား တည္ေဆာက္ၿပီးစီးပါက ထိုေဒသတြင္ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေျမမ်ားအတြက္ ေရသြင္းစိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ေဒသ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး စသည့္ အက်ဳိးအျမတ္မ်ားကို ေဒသခံမ်ား ခံစားရရွိမည္ဟု ကတိေပး ေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ။
No comments:
Post a Comment
Comment မ်ားကုိ စီစစ္ျပီး တင္ေပးပါမည္။ မုိက္ရုိင္းေသာ၊ လူသားမဆန္ေသာ Commet မ်ား တင္မေပးပါ။