(Eleven Media Group)
လက္ရႇိက်င့္သံုးေနေသာ ၂၀၀၈ ခုႏႇစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရ ဖက္ဒရယ္စနစ္ တည္ေထာင္ရန္ လံုး၀မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္းႏႇင့္ စစ္မႇန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ဖြဲ႕စည္းပံု ျဖစ္ေပၚလာရန္ ႀကိဳးပမ္းသြားမည္ဟု တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျပာသည္။
လက္ရႇိဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ အာဏာခြဲေ၀မႈ အပိုင္း၌ တိုင္းရင္းသားမ်ားကို အျပည့္အ၀ လုပ္ပိုင္ခြင့္ မေပးထားျခင္းႏႇင့္ တပ္မေတာ္သား ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ပါ၀င္ေနျခင္းသည္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ တည္ေထာင္ရန္ လံုး၀မျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း သံုးသပ္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။
''ဖက္ဒရယ္ရဲ႕ အဓိပၸာယ္ကိုသာ နားလည္လက္ခံဖို႔ပဲ လိုပါတယ္။ တကယ္ဆိုရင္ အေျခခံဥပေဒဆိုတာ လႊတ္ေတာ္ထဲမႇာ တစ္ရက္တည္းနဲ႔ေတာင္ ျပင္လို႔ရတယ္။ တပ္မေတာ္သားေတြ ဆိုတာလည္း လူသားေတြပါပဲ။ ဖက္ဒရယ္ဆုိတာကို တကယ္နားလည္လာရင္ သူတို႔လည္း လက္ခံလာမယ္လို႔ ယံုၾကည္တယ္။ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးေတာ့ ေက်ာ္ျဖတ္ရဦးမယ္'' ဟု ညီေနာင္တိုင္းရင္းသား ပါတီမ်ား၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရႇိသူႏႇင့္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားပါတီ ဥကၠ႒ ဦးဇိုဇမ္က ေျပာသည္။
၂၀၁၄ ခုႏႇစ္တြင္ အစိုးရဘက္မႇ ျပဳလုပ္ေပးမည္ဟု ေျပာဆိုထားသည့္ ပင္လံုကဲ့သို႔ေသာ ညီလာခံမတုိင္မီ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းသြားမည္ျဖစ္ၿပီး မရပါကလည္း ယင္းညီလာခံတြင္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ အေၾကာင္းကို နားလည္လက္ခံလာေအာင္ ရႇင္းျပကာ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္သြားမည္ဟုလည္း ၎က ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တုိင္းရင္းသားေပါင္းစံု ေနထိုင္သည့္ႏိုင္ငံ ျဖစ္သည့္အတြက္ တန္းတူအခြင့္အေရးမ်ား ရရန္လိုေၾကာင္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏႇင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ား ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည့္ ပင္လံုသေဘာတူညီခ်က္မ်ားတြင္ အဓိကအခ်က္မႇာ တန္းတူရည္တူ ျပည္ေထာင္စုမူႏႇင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ကိုဖြဲ႕စည္းရန္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယင္းအခ်က္ကို တိတိက်က် အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏိုင္ခဲ့သည့္အတြက္ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ေပၚခဲ့ရေၾကာင္း၊ လက္ရႇိဖြဲ႕စည္းပံုသည္ ဒီမိုကေရစီ အေျခခံမူမ်ားႏႇင့္ မကိုက္ညီဘဲ တုိင္းရင္းသားမ်ား ရပိုင္ခြင့္ကိုလည္း တိတိက်က် ျပ႒ာန္းမထားသည့္အတြက္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကိုသြားရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ ရခိုင္ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ဦးေအးသာေအာင္က ေျပာသည္။
''ဒီမိုကေရစီ အေျခခံခုိင္မာဖို႔ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာ ၂၀၁၅ မတုိင္ခင္ ျပဳျပင္သင့္တာေတြ၊ ေျပာင္းလဲသင့္တာေတြ လုပ္ဖို႔လုိတယ္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္ခင္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို မျပင္ႏိုင္ဘူး။ ဒါမႇမဟုတ္ အသစ္မဆြဲႏိုင္ဘူး ဆိုရင္ေတာ့ အေျပာင္းအလဲကို ေမ်ာ္လင့္ေနတဲ့ ျပည္သူေတြအတြက္ ေမ်ာ္လင့္သလို ျဖစ္မလာႏိုင္ဘူး'' ဟု ဦးေအးသာေအာင္က ဆိုသည္။
ရႇမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မႇ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရႇိသူ ဦးစိုင္းလိတ္ကလည္း ''လက္ရႇိဖြဲ႕စည္းပံုကေတာ့ ဖက္ဒရယ္နဲ႔ ဘယ္လုိမႇ မအပ္စပ္ပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ လုိခ်င္တာက ကိုယ့္ၾကမၼာ ကိုယ္ဖန္တီးခြင့္ပဲ။ ႏိုင္ငံေတာ္မႇာ တန္းတူညီမွ်ခြင့္ရႇိရမယ္။ အထက္လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ Check & Balance လုပ္ႏိုင္ရမယ္'' ဟု ေျပာသည္။
မည္သည့္အခ်ိန္တြင္မႇ ရသည္ျဖစ္ေစ စစ္မႇန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ဖြဲ႕စည္းပံု ရရန္အတြက္ အျမဲတမ္း ႀကိဳးစားသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လက္ရႇိတြင္၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို ျပင္ဆင္ျခင္း သို႔မဟုတ္ အသစ္ေရးဆြဲျခင္း ျပဳလုပ္ႏိုင္ရန္ တိုင္းရင္းသား အစုအဖြဲ႕မ်ားဖြဲ႕ကာ ျပင္ဆင္ေနၿပီး ဥပေဒအခ်က္အလက္မ်ား စုေဆာင္းေနေၾကာင္းလည္း ၎က ေျပာသည္။
ဒီမိုကေရစီႏႇင့္ ဖက္ဒရယ္ဆိုသည္မႇာ ခြဲျခားမရေၾကာင္း၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုမႇာ စစ္အာဏာရႇင္စနစ္ ေရရႇည္တည္တံ့ႏိုင္ရန္ ေရးဆြဲထားသည့္ ဥပေဒသာျဖစ္ၿပီး ျပင္ဆင္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ပယ္ဖ်က္ျခင္း ျပဳလုပ္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို သြားရာတြင္ လက္ရႇိဖြဲ႕စည္းပံုမႇာအေႏႇာင့္အယႇက္၊ အတား အဆီးျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို သြားေနသည္ ဆိုေသာ္လည္း ေအာက္ေျခတြင္မူ မည္သည့္သက္ေရာက္မႈမႇ မရႇိေၾကာင္း မြန္ေဒသလံုးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီပါတီ ဥကၠ႒ ဦးႏိုင္ေငြသိန္းက ေျပာသည္။
''ကြၽန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ လႊတ္ေတာ္တြင္းမႇာေရာ၊ လႊတ္ေတာ္ျပင္မႇာေရာ ဒါပဲ ေျပာေနတာပဲ။ ဖက္ဒရယ္ေပးခ်င္ရင္ေတာ့ ျပင္ေပါ့။ မေပးရင္လည္း ဒီအခြင့္အေရး ရေအာင္ေတာ့ ရပ္တည္သြားရမႇာပဲ။ တုိင္းရင္းသားေတြ အတြက္တင္ မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အတြက္ပါ'' ဟု ဦးႏိုင္ေငြသိန္းက ဆိုသည္။
ဖက္ဒရယ္ဆုိသည္မႇာ အစိုးရႏႇစ္ရပ္ျဖစ္ေသာ ဗဟိုအစုိးရႏႇင့္ ေဒသႏၲရ အစိုးရၾကား အာဏာခြဲေ၀ျခင္းျဖစ္ၿပီး ယင္းအာဏာ ခြဲေ၀မႈအား အေျခခံဥပေဒမႇ သတ္မႇတ္ေပးရသည္။ အစိုးရႏႇစ္ရပ္ၾကား အျငင္းပြားမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚပါက သီးျခားလြတ္လပ္ေသာ ခံု႐ံုး သို႔မဟုတ္ တရား႐ံုးမ်ားမႇ ဆံုးျဖတ္ေပးရသည္။
ကမၻာ့ကုလသမဂၢအဖြဲ႕၀င္ ႏုိင္ငံ ၁၉၂ ႏုိင္ငံအနက္ ဖက္ဒရယ္ပံုစံ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ က်င့္သံုးေသာ ႏုိင္ငံေပါင္း ၂၈ ႏိုင္ငံရႇိၿပီး နယ္ေျမက်ယ္၀န္းေသာ ႏုိင္ငံမ်ားႏႇင့္ လူမ်ဳိးႏြယ္စုမ်ား သိပ္သည္းစြာ ေနထိုင္ၾကေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဒီမိုကေရစီ မူ၀ါဒမ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ခ်ိန္၌ ဖက္ဒရယ္စနစ္အား က်င့္သံုးၾကေလ့ရႇိသည္။
လက္ရႇိက်င့္သံုးေနေသာ ၂၀၀၈ ခုႏႇစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရ ဖက္ဒရယ္စနစ္ တည္ေထာင္ရန္ လံုး၀မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္းႏႇင့္ စစ္မႇန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ဖြဲ႕စည္းပံု ျဖစ္ေပၚလာရန္ ႀကိဳးပမ္းသြားမည္ဟု တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျပာသည္။
လက္ရႇိဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ အာဏာခြဲေ၀မႈ အပိုင္း၌ တိုင္းရင္းသားမ်ားကို အျပည့္အ၀ လုပ္ပိုင္ခြင့္ မေပးထားျခင္းႏႇင့္ တပ္မေတာ္သား ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ပါ၀င္ေနျခင္းသည္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ တည္ေထာင္ရန္ လံုး၀မျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း သံုးသပ္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။
''ဖက္ဒရယ္ရဲ႕ အဓိပၸာယ္ကိုသာ နားလည္လက္ခံဖို႔ပဲ လိုပါတယ္။ တကယ္ဆိုရင္ အေျခခံဥပေဒဆိုတာ လႊတ္ေတာ္ထဲမႇာ တစ္ရက္တည္းနဲ႔ေတာင္ ျပင္လို႔ရတယ္။ တပ္မေတာ္သားေတြ ဆိုတာလည္း လူသားေတြပါပဲ။ ဖက္ဒရယ္ဆုိတာကို တကယ္နားလည္လာရင္ သူတို႔လည္း လက္ခံလာမယ္လို႔ ယံုၾကည္တယ္။ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးေတာ့ ေက်ာ္ျဖတ္ရဦးမယ္'' ဟု ညီေနာင္တိုင္းရင္းသား ပါတီမ်ား၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရႇိသူႏႇင့္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားပါတီ ဥကၠ႒ ဦးဇိုဇမ္က ေျပာသည္။
၂၀၁၄ ခုႏႇစ္တြင္ အစိုးရဘက္မႇ ျပဳလုပ္ေပးမည္ဟု ေျပာဆိုထားသည့္ ပင္လံုကဲ့သို႔ေသာ ညီလာခံမတုိင္မီ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းသြားမည္ျဖစ္ၿပီး မရပါကလည္း ယင္းညီလာခံတြင္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ အေၾကာင္းကို နားလည္လက္ခံလာေအာင္ ရႇင္းျပကာ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္သြားမည္ဟုလည္း ၎က ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တုိင္းရင္းသားေပါင္းစံု ေနထိုင္သည့္ႏိုင္ငံ ျဖစ္သည့္အတြက္ တန္းတူအခြင့္အေရးမ်ား ရရန္လိုေၾကာင္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏႇင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ား ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည့္ ပင္လံုသေဘာတူညီခ်က္မ်ားတြင္ အဓိကအခ်က္မႇာ တန္းတူရည္တူ ျပည္ေထာင္စုမူႏႇင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ကိုဖြဲ႕စည္းရန္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယင္းအခ်က္ကို တိတိက်က် အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏိုင္ခဲ့သည့္အတြက္ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ေပၚခဲ့ရေၾကာင္း၊ လက္ရႇိဖြဲ႕စည္းပံုသည္ ဒီမိုကေရစီ အေျခခံမူမ်ားႏႇင့္ မကိုက္ညီဘဲ တုိင္းရင္းသားမ်ား ရပိုင္ခြင့္ကိုလည္း တိတိက်က် ျပ႒ာန္းမထားသည့္အတြက္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကိုသြားရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ ရခိုင္ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ဦးေအးသာေအာင္က ေျပာသည္။
''ဒီမိုကေရစီ အေျခခံခုိင္မာဖို႔ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာ ၂၀၁၅ မတုိင္ခင္ ျပဳျပင္သင့္တာေတြ၊ ေျပာင္းလဲသင့္တာေတြ လုပ္ဖို႔လုိတယ္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္ခင္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို မျပင္ႏိုင္ဘူး။ ဒါမႇမဟုတ္ အသစ္မဆြဲႏိုင္ဘူး ဆိုရင္ေတာ့ အေျပာင္းအလဲကို ေမ်ာ္လင့္ေနတဲ့ ျပည္သူေတြအတြက္ ေမ်ာ္လင့္သလို ျဖစ္မလာႏိုင္ဘူး'' ဟု ဦးေအးသာေအာင္က ဆိုသည္။
ရႇမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မႇ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရႇိသူ ဦးစိုင္းလိတ္ကလည္း ''လက္ရႇိဖြဲ႕စည္းပံုကေတာ့ ဖက္ဒရယ္နဲ႔ ဘယ္လုိမႇ မအပ္စပ္ပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ လုိခ်င္တာက ကိုယ့္ၾကမၼာ ကိုယ္ဖန္တီးခြင့္ပဲ။ ႏိုင္ငံေတာ္မႇာ တန္းတူညီမွ်ခြင့္ရႇိရမယ္။ အထက္လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ Check & Balance လုပ္ႏိုင္ရမယ္'' ဟု ေျပာသည္။
မည္သည့္အခ်ိန္တြင္မႇ ရသည္ျဖစ္ေစ စစ္မႇန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ဖြဲ႕စည္းပံု ရရန္အတြက္ အျမဲတမ္း ႀကိဳးစားသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လက္ရႇိတြင္၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို ျပင္ဆင္ျခင္း သို႔မဟုတ္ အသစ္ေရးဆြဲျခင္း ျပဳလုပ္ႏိုင္ရန္ တိုင္းရင္းသား အစုအဖြဲ႕မ်ားဖြဲ႕ကာ ျပင္ဆင္ေနၿပီး ဥပေဒအခ်က္အလက္မ်ား စုေဆာင္းေနေၾကာင္းလည္း ၎က ေျပာသည္။
ဒီမိုကေရစီႏႇင့္ ဖက္ဒရယ္ဆိုသည္မႇာ ခြဲျခားမရေၾကာင္း၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုမႇာ စစ္အာဏာရႇင္စနစ္ ေရရႇည္တည္တံ့ႏိုင္ရန္ ေရးဆြဲထားသည့္ ဥပေဒသာျဖစ္ၿပီး ျပင္ဆင္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ပယ္ဖ်က္ျခင္း ျပဳလုပ္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို သြားရာတြင္ လက္ရႇိဖြဲ႕စည္းပံုမႇာအေႏႇာင့္အယႇက္၊ အတား အဆီးျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို သြားေနသည္ ဆိုေသာ္လည္း ေအာက္ေျခတြင္မူ မည္သည့္သက္ေရာက္မႈမႇ မရႇိေၾကာင္း မြန္ေဒသလံုးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီပါတီ ဥကၠ႒ ဦးႏိုင္ေငြသိန္းက ေျပာသည္။
''ကြၽန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ လႊတ္ေတာ္တြင္းမႇာေရာ၊ လႊတ္ေတာ္ျပင္မႇာေရာ ဒါပဲ ေျပာေနတာပဲ။ ဖက္ဒရယ္ေပးခ်င္ရင္ေတာ့ ျပင္ေပါ့။ မေပးရင္လည္း ဒီအခြင့္အေရး ရေအာင္ေတာ့ ရပ္တည္သြားရမႇာပဲ။ တုိင္းရင္းသားေတြ အတြက္တင္ မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အတြက္ပါ'' ဟု ဦးႏိုင္ေငြသိန္းက ဆိုသည္။
ဖက္ဒရယ္ဆုိသည္မႇာ အစိုးရႏႇစ္ရပ္ျဖစ္ေသာ ဗဟိုအစုိးရႏႇင့္ ေဒသႏၲရ အစိုးရၾကား အာဏာခြဲေ၀ျခင္းျဖစ္ၿပီး ယင္းအာဏာ ခြဲေ၀မႈအား အေျခခံဥပေဒမႇ သတ္မႇတ္ေပးရသည္။ အစိုးရႏႇစ္ရပ္ၾကား အျငင္းပြားမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚပါက သီးျခားလြတ္လပ္ေသာ ခံု႐ံုး သို႔မဟုတ္ တရား႐ံုးမ်ားမႇ ဆံုးျဖတ္ေပးရသည္။
ကမၻာ့ကုလသမဂၢအဖြဲ႕၀င္ ႏုိင္ငံ ၁၉၂ ႏုိင္ငံအနက္ ဖက္ဒရယ္ပံုစံ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ က်င့္သံုးေသာ ႏုိင္ငံေပါင္း ၂၈ ႏိုင္ငံရႇိၿပီး နယ္ေျမက်ယ္၀န္းေသာ ႏုိင္ငံမ်ားႏႇင့္ လူမ်ဳိးႏြယ္စုမ်ား သိပ္သည္းစြာ ေနထိုင္ၾကေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဒီမိုကေရစီ မူ၀ါဒမ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ခ်ိန္၌ ဖက္ဒရယ္စနစ္အား က်င့္သံုးၾကေလ့ရႇိသည္။
No comments:
Post a Comment
Comment မ်ားကုိ စီစစ္ျပီး တင္ေပးပါမည္။ မုိက္ရုိင္းေသာ၊ လူသားမဆန္ေသာ Commet မ်ား တင္မေပးပါ။