မွန္ကန္ေသာေရြးခ်ယ္မႈ (The Right Choice)

(ေရႊဟသၤာသတင္းဌာန)

ေယ်ဘူယ် အားျဖင္႔ က်ေနာ္႔ အေတြ႔အႀကံဳအရ “အခ်ိဳးက် ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္း စံနစ္” ဟာ သင္႔သင္႔ေလ်ာက္ပတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမိ်ဳးစုမ်ားႏွင္႔ အျခားေသာ လူနည္းစု ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါ၀င္လာေစေရး အတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ႔ နည္းစံနစ္ တခုျဖစ္တယ္လို႔ယံုၾကည္ပါတယ္။ 

သို႔ေသာ္ အဲဒီေလာက္မရိုးရွင္းလွပါ၊ အဘယ္႔ေၾကာင္႔ ဆိုေသာ္ ေအာက္ပါ စဥ္းစားေတြးေတာ စရာမ်ား ေပၚေပါက္လာ ေသာေၾကာင္႔ပင္၊…

ဒါေပမယ္႔ အဆိုပါ “အခ်ိဳးက် ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ျခင္းစံနစ္” ဟာ ပါလီမန္အတြင္း ၀င္ဘို႔ တံခါးေပါက္ တခုျဖစ္သည့္ အားေလ်ာ္စြာ အေရးတၾကီးသည္႔ ေမးခြန္းကေတာ႔အဆိုပါ ၀င္ေပါက္ မည္မ်ွ က်ယ္၀န္းပါသနည္း၊ သို႔မဟုတ္ က်ယ္၀န္းသင္႔ပါသနည္း။ 

ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင္႔ ရရိွႏို္င္ေရး ေမ်ွာ္မွန္းခ်က္မ်ားထုတ္ေဖၚေၾကျငာထားျခင္းျပီး၊ ထူးျခားတဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ သြင္ျပင္ လကၡဏာမ်ား ရိွထားၾကေသာ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းရိွအခိ်ဳ႔ေသာ တိုင္းရင္သား လူမိ်ဳးစုမ်ားသည္ အဆိုပါ ၀င္ေပါက္မွ ပါလီမန္အတြင္းသို႔ မိမိတို႔လူမိ်ဳးစု ငယ္ပါတီမ်ား ၀င္ေရာက္ႏိုင္ေရးအတြက္ အာမခံခ်က္နည္း ေလာက္ေအာင္ အင္မတန္မွနည္းပါးေသာလူဦးေရသာ ရိွေနၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။ 

ထို႔အျပင္ ၆၅%ရိွေသာ ဗမာ၊ ၉%ရိွေသာ ရွမ္း ႏွင္႔ ၇%ရိွေသာကရင္ လူမိ်ဳးစုမ်ား အေနျဖင္႔ အဆိုပါ “အခ်ိဳးက် ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္းစံနစ္” ျဖင္႔ပါလီမန္တြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္သြားႏိုင္မည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ ၃.၅% ရိွေသာ ရခိုင္၊ ၂% ရိွေသာမြန္၊ ၁.၅% ရိွေသာ ကခ်င္၊ ၀.၇၅% ရိွေသာ ကယား(ကရင္နီ)၊ ခ်င္း၊ ၀၊ နာဂ၊ လီစူ၊ ပေလာင္၊တို႔သာမက အျခားေသာ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသား လူမိ်ဳးစုငယ္မ်ားအဘို႔ ပါလီမန္အတြင္းသို႔အဆိုပါ  “အခ်ိဳးက် ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ျခင္းစံနစ္” မွ (မိမိတို႔ လူမိ်ဳးစုငယ္ပါတီမ်ား) ၀င္ေရာက္ႏိုင္ေရးအတြက္ အင္မတန္ ခက္ခဲမွာ ျဖစ္ပါသည္။သို႔ျဖစ္ရာ “အခ်ိဳးက် ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ျခင္းစံနစ္” ကို ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ျပဌန္းလာပါက လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားမ်ား ပါ၀င္မႈကို အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစမွာျဖစ္ပါသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရိွ မိမိတို႔ သတ္မွတ္ နယ္ေျမမ်ား အတြင္း ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင္႔ ႏိုင္ငံေရး ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ထားရိွထား ၾကေသာ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားမ်ားအေနႏွင္႔ FPTP (First-past-the-post voting, similar with winner take all and simple plularity) “ ေဒသတြင္း မဲအမ်ားဆံုး အႏိုင္ရ ကိုယ္စားလွယ္ တဦးေရြးေကာက္ပြဲစနစ္” ကလည္း သင္႔ သင္႔ေသာ ကိုယ္စားလွယ္ အေရအတြက္ အခ်ိဳးအစားကို ရရိွေစႏိုင္ပါသည္။

အေသအခ်ာ မစဥ္းစားမိပါက ပါလီမန္အတြင္း ပါတီမ်ား အေျမာက္အမ်ားေရာက္ရိွသြားျပီး၊ ခ်ိနဲ႔အားနည္းျပီးမတည္ ျငိမ္ေသာ ညြန္႔ေပါင္းအစိုးရပံုစံ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ေသာေၾကာင္႔ “အခ်ိဳးက် ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္းစံနစ္” ဟာ ႏိုင္ငံ အတြင္းမွာ စီမံခန္႔ခြဲ ရခက္သြားႏိုင္ပါသည္။ ေနာက္ဆံုး အခ်က္မွာ အာဏာရွင္ လက္ေအာက္မွာ ကာလၾကာရွည္စြာ ေနခဲ႔ရတဲ႔ သမိုင္းေၾကာင္းႏွင္႔ ျပည္တြင္းစစ္ ပဋိပကၡသမိုင္းေၾကာင္းမ်ားရိွခဲ႔ေသာ၊ ဖြ႔ံျဖိဳးတိုးတက္မႈ နိမ္႔က်ေနေသာ အဆိုပါႏိုင္ငံတခုသည္ ရက္ေပါင္း တစ္ရာမက ၾကာေညာင္းသြားေစႏိုင္ငံမည္႔ ညြန္႔ေပါင္းမဟုတ္ေသာ မတည္မျငိမ္အစိုးရတရပ္လိုအပ္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

သို႔ျဖစ္ရာ “လူမ်ားစု အႏိုင္ရ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္းစံနစ္( FPTP)” ႏွင္႔ “အခ်ိဳးက် ေရြးေကာက္တင္ ေျမွာက္ျခင္း စံနစ္(PR)” တို႔အၾကား မွန္ကန္စြာေရြးခ်ယ္  ရန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအဘို႔ လြယ္ကူလွသည္ေတာ႔ မဟုတ္ပါ။

“လူမ်ားစု အႏိုင္ရေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္း စံနစ္( FPTP)” ႏွင္႔ “အခ်ိဳးက် ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္းစံနစ္(PR)” အသစ္တို႔အၾကား မွန္ကန္စြာေရြးခ်ယ္ရန္မွာ မတူကြဲျပားေသာ အဓိကႏိုင္ငံေရး အင္အားစုမ်ားအၾကား အေသအခ်ာ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းျပီး၊ အေလးအနက္ စဥ္းစားေဆာင္ရြက္ၾကသင္႔ပါသည္။

အေသအခ်ာ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းမႈႏွင္႔အေလးအနက္ မစဥ္းစားဘဲ အေလာအၾကီးေဆာင္ရြက္မႈမျပဳသင္႔ေပ။

တခိ်န္ထဲမွာဘဲ လက္ရိွအာဏာရ အစိုးရ (အာဏာရ ျပည္ေထာင္စု ၾက့ံခိုင္ေရးႏွင္႔ ဖြံ႔ျဖိဳးေရးပါတီ) အေနျဖင္႔ လက္ရိွ “လူမ်ားစု အႏိုင္ရ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္းစံနစ္( FPTP)” မွ “အခ်ိဳးက် ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္းစံနစ္(PR)” သို႔ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္ေရး အတြက္ တြန္းအားေပးေဆာင္ရြက္ ေနတယ္လို႔ မိမိေနျဖင္႔ ယံုၾကည္မိပါသည္။

အဆိုပါ ရည္ရြယ္ခ်က္မိ်ဳး ေဖၚျပပါရိွေသာအခ်က္ျပခ်က္မ်ား ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတရံုးမွ ထုတ္ျပန္ျပီး ျဖစ္ပါသည္။ ၄င္းတို႔ လက္ရိွျငင္းခ်က္ ထုတ္ေနေသာ၊ေနာင္တြင္လည္း ျငင္းခ်က္ ထုတ္လာႏိုင္မည္ျဖစ္ေသာ အခ်က္က ပါလီမန္အတြင္း ပါတီၾကီးတခုတည္းကၾသဇာမလြမ္းမိုးႏိုင္ေသာ အေျခအေနမိ်ဳးကို အာမခံႏိုင္ေသာေၾကာင္႔ “အခ်ိဳးက် ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ျခင္း စံနစ္(PR)”  စနစ္လိုအပ္ေၾကာင္းဟူသည့္ အခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ အေတာ္ေလး စိတ္ေၾကနပ္စရာေကာင္း ေသာ ဒီမိုကေရစီ က်င္႔စဥ္တခု သဖြယ္ခံစား မိသြားႏိုင္ပါသည္။

ႏိုင္ငံတကာ လူမႈအသိုင္းအ၀န္းမွ ေခါင္းေဆာင္ အေတာ္မ်ားမ်ားက (အဆိုပါ စနစ္အားဦးတည္ရန္) ပံ့ပိုးလ်က္ရိွသည္။ 

အခိ်ဳ႔ေသာ ဥေရာပ သမဂၢႏိုင္ငံမ်ားမွာ ၄င္းတို႔ရဲ့ ႏိုင္ငံေရး အေျခခံ အဖြဲ႔အစည္းၾကီးမ်ား၊ အလွဴရွင္မ်ား၏“ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္အား လက္ရိွ FTPT မွ PR စနစ္သို႔ ေျပာင္းလဲ က်င္႔သံုးႏိုင္ေရးအတြက္ EU delegation အေနျဖင္႔ အတက္ၾကြဆံုး ႏိုင္ငံတကာ အားေပးေထာက္ခံ သူအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္သြားရန္” ဟူသည္႔ မူအတိုင္း(ရပ္ၾကသည္။) အေၾကာင္းျပခ်က္က ရိုးရိုးပင္၊ ( အဂၤလန္ႏိုင္ငံမွ အပ) ဥေရာပသမဂၢ ႏိုင္ငံအမ်ားစုတြင္ PRစနစ္ကို လြမ္းမိုး က်င္႔သံုး ၾကေသာေၾကာင္႔ပင္။ ထို႔ေၾကာင္႔ပင္ PR စနစ္သည္ ပိုေကာင္းေသာ စနစ္တခုျဖစ္သည္ဟု EU ႏိုင္ငံမ်ားက အေလး အနက္ ယံုၾကည္ၾကသည္။

ဤစနစ္မွာ အျခားေသးငယ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင္႔တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား လြယ္ကူစြာ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ေသာ အေတြးအေခၚ တရပ္ျဖစ္လာဘြယ္ ရိွႏိုင္သည္။ ဤစနစ္ေၾကာင္႔ ပါလီမန္အတြင္း ကိုယ္စားလွယ္ပါ၀င္မႈ ပိုမို ေကာင္းမြန္ေသာ အခြင္႔အလမ္း ရရိွေစႏို္င္သည္႔အျပင္၊ပိုမို တရားမွ်တသည္ ဟူေသာ ျငင္းခ်က္မ်ား ေပၚေပါက္ လာ ဘြယ္ ရိွပါသည္။

သို႔ေသာ္ PR ေရြးေကာက္ပြဲ စနစ္သို႔ ေျပာင္းလဲ က်င္႔သံုးရန္ ေလ်ာက္လဲခ်က္မ်ားတြင္ အထူးျပဳေဖၚျပရန္ ပ်က္ကြက္ေန ေသာ အခ်က္မွာ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္ေသာ NLD ပါတီ အႏိုင္ရရိွသြားႏိုင္ေျခကို ကာကြယ္ရန္ႏွင္႔ စစ္အုပ္စုရဲ့ ေနာက္ဆံုး ဆံုးျဖတ္ ဆုတ္ခြာရမည့္ အေရးမွ ကာကြယ္ရန္ တို႔မွာ ဤကာလအတြက္ အဓိက အခ်က္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း မိမိအေနျဖင္႔ ယံုၾကည္မိပါသည္။

ဤကာလအတြင္း PR ေရြးေကာက္ပြဲ စနစ္သို႔ ေျပာင္းလဲက်င္႔သံုးရန္ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ NLD ၏ တခဲနက္ေအာင္ပြဲကို ကာကြယ္ ဟန္႔တားရန္ႏွင့္ စစ္အုပ္စုရဲ့ ကိုယ္စားျပဳ ပါတီမ်ား တည္တံ့ေစေရး အတြက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ အခြင္႔ အလမ္းမ်ား ရရိွေရး ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္ျခင္းျဖစ္သည္။

အကယ္လို႔ ပါလီမန္အတြင္းမွ၂၅% ေသာ တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါ၀င္ျခင္း မရိွေတာ့သည္႔ အခါမိ်ဳးတြင္ မွသာ ယခု “အခ်ိဳးက်ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္း စံနစ္(PR)” ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ယင္း၏ တိုင္းရင္းးသား လူမိ်ဳးစု မ်ား ႏွင္႔အျခားေသာ အေထြေထြ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအတြက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ စနစ္တရပ္ျဖစ္ပါသည္။ ပါလီမန္အတြင္း၂၅%ေသာ တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအား ေရြးခ်ယ္ ခန္႔ထားေနေသးသမွ် PR စနစ္အေနျဖင္႔လူနည္းစု တိုင္းရင္းသား အစုမ်ား အပါအ၀င္ အျခားေသာ အုပ္စုမ်ားအေပၚ မွ်တေသာ ကုိယ္စားျပဳေရြးခ်ယ္ခံမႈကိုေဖၚ ေဆာင္ ႏို္င္မည္ မဟုတ္ပါ။ လက္ရိွမွာပင္ စစ္အုပ္စု၏ ကိုယ္ခြဲပါတီျဖစ္ေသာ USDP အားျပည္သူအမ်ား၏ေထာက္ခံမႈ သိသိ သာသာ မရိွေနျခင္းႏွင္႔ NLD အေပၚ လူထုေထာက္ခံမႈ ၾကီးမားေနျခင္း တို႔ေၾကာင္႔ PR စနစ္သည္ အဓိကအားျဖင္႔ စစ္အုပ္စု၏ အသက္ကယ္ ခါးပတ္ၾကိဳးမွ်သာ ျဖစ္ေပသည္။

FPTP စနစ္အား စစ္အုပ္စုမွစတင္ျပီး လက္ခံခဲ႔ျခင္းမဟုတ္ဘဲ ယင္းစနစ္အား က်င္႔သံုးခဲ႔ေသာ ျဗိတိလ် ကိုလုိနီအုပ္ ခ်ဳပ္ေရးထံမွအလြယ္တကူ ဆက္ခံခဲ႔ျခင္းလည္းျဖစ္သည္။ ျဗိတိလ်ကိုလိုနီ ႏိုင္ငံအမ်ားစု အေနျဖင္႔ FPTP စနစ္ကို ဆက္လက္ က်င္႔သံုးျမဲျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုအခိ်န္က ယခုစနစ္ကို သံုးစြဲ ခဲ႔သည္မွာလည္း စစ္အုပ္စု၏ အာဏာ လက္ကိုင္ ထားႏိုင္ေရး အကိ်ဳးရလာဒ္ အတြက္ျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ထာျပီးႏိုင္ငံေရးတြင္ သူမ ပါ၀င္ႏိုင္ျခင္း မျပဳႏိုင္ရန္ တားျမစ္ေသာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒပါ အခန္းက႑မ်ားအား ျပဌာန္းခဲ႔ ပါသည္။

NLD ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း အမ်ားစု မွာလည္း အက်ဥ္းခ်ခံရျခင္း၊ (ႏိုင္ငံေရးကို) မလႈပ္ရွား မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေအာင္ ဖိအားေပးျခင္း တို႔ကို ခံေနခဲ႔ၾကရပါသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ စစ္အုပ္စု၏ ကိုယ္စားျပဳ ပါတီ အေနျဖင္႔ ျပိဳင္ဘက္ ပါတီငယ္မ်ား သာရင္ဆိုင္ ရေတာ႔မည္ဟု ေမ်ွာ္လင္႔ခဲ႔သည္။ ၄င္းမွာ အႏိုင္ရရိွေရးအတြက္ မညီမွ်ေသာ ယွဥ္ျပိဳင္မႈ အျဖစ္ (ဖန္တီး) အသံုးျပဳသြားႏိုင္မည္႔ အဓိက ႏိုင္ငံေတာ္ ပါတီၾကီး၏ ေရြးေကာက္ခံ ေနရာတိုင္းတြင္ ေသခ်ာေသာေရြးေကာက္ပြဲ ေအာင္ႏိုင္ေရး အေျခအေနပင္ျဖစ္ပါသည္။ FPTP ေရြးေကာက္ပြဲ စနစ္သည္ ထိုစဥ္က မေရမတြက္ႏိုင္ေသာ၊ အား တည္းခ်ိနဲ႔ေသာ ပါတီငယ္မ်ားအား လြယ္ကူစြာ အႏိုင္ရရိွေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္ရန္ မွ်သာျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင္႔ NLD ႏိုင္ငံေရး ယွဥ္ျပိဳင္မႈအတြင္း ျပန္လည္ ၀င္ေရာက္လာျခင္းက အေျခအေနကို သိသာစြာ ေျပာင္းလဲ သြားေစခဲ႔သည္။၄င္းေနာက္ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲက (အေျခအေနကို) သိသာ ထင္ရွားေစခဲ႔သည္။

အကယ္လို႔ ယခု FPTP စနစ္သာ ၂၀၁၅ တိုင္ေအာင္ ဆက္ရိွေနပါက စစ္အုပ္စု (USDP) အေနျဖင္႔ ဗမာေဒသမ်ားတြင္ NLD အား၄င္း၊တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ NLD (သို႔မဟုတ္) တိုုင္းရင္းသား ပါတီမ်ားအား၄င္း ရႈံးနိမ္႔ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ 

စစ္အုပ္စု(USDP) အေနျဖင္႔ ၂၅%ေသာ တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္မ်ားမွအပ ပါလီမန္အတြင္းေနရာမ်ား အလြယ္တကူ လက္လြတ္ ဆံုးရံႈးႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ USDP ပါတီအေနျဖင္႔ ၁၀% မွ ၁၅% အထိအႏိုင္ ရရိွရန္မွာ ယံုၾကည္ရန္ အေတာ္ ခက္ခဲလွပါသည္။ ( အကယ္လို႔ သိပ္ျပီး အေကာင္းမျမင္ဘဲ ၾကည္႔မည္ ဆိုပါက USDP အေနျဖင္႔ ၂% မွ ၃% မွ်သာ အမ်ားဆံုး အႏို္င္ရရိွႏိုင္မည္။) အျခးေသာ ပါတီမ်ား အေနျဖင္႔လည္း FPTYP စနစ္တြင္ ပိုမို အႏိုင္ရရိွႏို္င္မည္သာ ျဖစ္သည္။

အကယ္လို႔ ေရြးေကာက္ပြဲ စနစ္အား PR စနစ္သို႔ ေျပာင္းလဲ လိုက္ပါက USDP ႏွင္႔ အျခားေသာ USDP ကိုယ္စားျပဳ ပါတီမွား အေနျဖင္႔အခိ်ဳးက် အႏိုင္ရရိွႏိုင္ေသာ ၁၀% မွ ၁၅% ႏွင္႔ ၂၅% ေသာတပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားမွာစစ္အုပ္စုအျဖစ္ ရရိွမည္ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ အေျခအေနက စစ္အုပ္စု အား ပါလီမန္အတြင္း အမာခံအင္အား အျဖစ္ ၃၅% မွ ၄၀% အထိ ရရိွေစမွာျဖစ္ပါသည္။ အဆိုပါ အင္အားက အဓိက စီးပြားေရး ပိုင္ဆိုင္မႈရိွသူမ်ား၊ အစိုးရ ပိုင္းလက္ရိွအာဏာ ပိုင္မ်ား မွလည္း လြတ္ေတာ္တြင္း ေနရာမ်ား ပိုမိုရရိွေစႏို္င္ဦးမည္ျဖစ္သည္။ ၄င္းအျပင္ အျခား ေသာ NLD မဟုတ္သည္႔ ပါတီမ်ား (တိုင္းရင္းသား ပါတီမ်ား အပါအ၀င္)မွ ၁၅% မွ ၂၀% အထိ ပါ၀င္လာႏိုင္သည္ ျဖစ္ရာ ၄င္းတို႔ အားလည္း NLD မပါ၀င္ေသာ ညြန္ေပါင္းအစိုးရ တရပ္အျဖစ္ စည္းရံုး ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ဦးမည္ျဖစ္သည္။ မရိုးမသားစြာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအနာဂါတ္ ညြန္ေပါင္း မိတ္ဘက္ မ်ားမွာ ဤျဖစ္စဥ္အတြင္း ရိွလာမည္ပင္။

သို႔ျဖစ္ရာ ေမးစရာ ရိွလာသည္က ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ “ လူမ်ားစု အႏိုင္ရ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္းစံနစ္( FPTP) ႏွင္႔အခ်ိဳးက် ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္းစံနစ္(PR) တို႔တြင္ မည္သည္က ပိုေကာင္းပါသနည္း။”  ပိုမိုတိက်စြာ ေမး ခြန္းထုတ္သင္႔သည္။

ေအာက္ပါအတိုင္း ေမခြန္း ထုတ္သင္႔သည္၊ အကယ္လို႔ ၂၅%ေသာ တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ထားရိွဦးမည္ ဆိုလ်င္၊ လူမ်ားစု အႏိုင္ရေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္းစံနစ္ ( FPTP) က ဒီမိုကေရစီ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ အတြက္ ေကာင္း မည္လား၊ သို႔မဟုတ္ ၂၀၁၅ မတိုင္မီ အခ်ိဳးက် ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္းစံနစ္ (PR) သို႔ ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္ပါက ပိုေကာင္းပါမည္လား။

သို႔မဟုတ္ ၂၅%ေသာတပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါ၀င္မႈ ျပဌာန္းခ်က္ကို ဖယ္ရွားျပီး ခိ်န္မွသာ FPTP မွ PR စနစ္သို႔ ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္မည္ဆို္ပါက ပိုေကာင္းမည္လား။

ေသခ်ာပါသည္၊ အစိုးရ၊ USDP ပါတီႏွင္႔ တပ္မေတာ္တို႔သည္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒမ်ားအား ၄င္းတို႔ စိတ္ၾကိဳက္ ျပဳျပင္ ႏိုင္မည္႔ပါလီမန္အတြင္း လူမ်ားစု ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ရရိွထားသည္ျဖစ္ရာ ၊ ၄င္းတို႔၏ ပါတီ အကိ်ဳး ရိွရန္ အတြက္္လုပ္ ေဆာင္ ပါလိမ္႔မည္။ သို႔ေသာ္ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား၊ တိုင္းရင္းသား ပါတီမ်ားႏွင္႔ႏို္င္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ား အေနျဖင္႔ ေထာက္ခံ မည္ေလာ (သို႔မဟုတ္) ၄င္းတို႔ ပါတီ အကိ်ဳးအတြက္ လုပ္ေဆာင္သြားျခင္းအေပၚ ေထာက္ျပ ဆန္႔က်င္သြား မည္ေလာ။